Bánh kẹo vào ngày Tết Phổ biến
Table of Contents
Tết Nguyên Đán, thời khắc quan trọng nhất trong văn hóa Việt Nam, không chỉ đánh dấu sự chuyển giao năm cũ và năm mới mà còn tạo ra một “cơn địa chấn” về nhu cầu lưu thông hàng hóa và hành khách. Trong bối cảnh đó, Dịch vụ Vận tải – bao gồm vận tải hàng hóa và vận tải hành khách – trở thành một trong những ngành nghề chịu áp lực lớn nhất, nhưng cũng là ngành đóng vai trò xương sống duy trì mọi hoạt động kinh tế và xã hội. Dịp Tết đặt ra một bài toán phức tạp về việc tối ưu hóa năng lực, quản lý rủi ro và đảm bảo an toàn, tốc độ cho mọi chuyến xe, chuyến bay và chuyến tàu.
Nhu cầu vận tải dịp Tết có hai mũi nhọn chính, tạo nên sự phức tạp và quá tải cho toàn bộ hệ thống:
1. Vận tải Hàng hóa (Logistics và Supply Chain)
Đây là trụ cột quan trọng nhất trong giai đoạn cận Tết. Nhu cầu vận chuyển tăng trưởng theo cấp số nhân, tập trung vào:Vận tải đường bộ: Chiếm ưu thế tuyệt đối trong việc phân phối hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), thực phẩm, và đặc sản từ các nhà máy, cảng biển đến các trung tâm phân phối, siêu thị, chợ truyền thống và bưu cục.Vận tải hàng không và đường sắt: Chuyên chở các mặt hàng có giá trị cao, hàng mẫu, hoặc hàng cần tốc độ cực nhanh (thực phẩm tươi cao cấp, hoa kiểng quý).Đặc thù hàng hóa: Khối lượng hàng tăng, nhưng đồng thời tính chất hàng hóa cũng đa dạng hơn, bao gồm các loại hàng dễ vỡ (chai rượu, gốm sứ), hàng đông lạnh (thịt, hải sản), và hàng cồng kềnh (cây cảnh, đồ trang trí lớn).
2. Vận tải Hành khách (Giao thông công cộng và cá nhân)
Nhu cầu di chuyển “người về quê ăn Tết” gây áp lực lớn lên:
Vận tải đường bộ (Xe khách, xe du lịch): Tăng cường số lượng chuyến, đặc biệt là các tuyến đường kết nối Hà Nội/TP.HCM với các tỉnh miền Trung và Đồng bằng Sông Cửu Long.Vận tải hàng không và đường sắt: Nhu cầu mua vé tăng cao, thường dẫn đến tình trạng “cháy vé” và giá vé cao hơn so với ngày thường.Giao thông đô thị: Tăng mạnh hoạt động taxi, xe ôm công nghệ để phục vụ nhu cầu mua sắm và đi lại trong nội thành.
Việc cân bằng giữa cung và cầu trong dịp Tết là một thử thách cam go, đòi hỏi sự linh hoạt và đầu tư lớn.
1. Quá tải Cơ sở Hạ tầng và Tắc nghẽn Giao thông
Các tuyến đường trọng điểm: Các tuyến cao tốc, quốc lộ và cửa ngõ ra vào các thành phố lớn thường xuyên bị quá tải, gây tắc nghẽn kéo dài. Điều này làm tăng thời gian vận chuyển (Lead Time) và rủi ro trễ hẹn giao hàng.Cảng và Bãi tập kết: Hoạt động bốc dỡ và lưu trữ tại các cảng và trung tâm logistics diễn ra liên tục, dễ dẫn đến tình trạng ùn ứ phương tiện và hàng hóa.
2. Quản lý Đội xe và Chi phí Vận hành tăng ca
Thiếu hụt nguồn lực Vận tải: Mặc dù khối lượng hàng hóa cần vận chuyển tăng cao, nhưng số lượng lái xe và nhân viên vận hành lại có xu hướng giảm do họ cũng muốn nghỉ Tết. Việc duy trì hoạt động yêu cầu trả lương làm thêm giờ, thưởng Tết, làm tăng chi phí nhân công đột biến.Tăng chi phí nhiên liệu và Phụ phí: Nhu cầu tăng kéo theo các chi phí liên quan đến bảo dưỡng, vận hành và mua sắm phụ tùng. Các doanh nghiệp vận tải buộc phải áp dụng Phụ phí Tết (Holiday Surcharge) để bù đắp.
3. Đảm bảo An toàn và Tính toàn vẹn của Hàng hóa
Áp lực tốc độ: Để đáp ứng thời gian giao hàng, các tài xế thường phải làm việc với cường độ cao, gây ra rủi ro về an toàn giao thông.Rủi ro hàng hóa: Với các mặt hàng dễ vỡ và tươi sống đặc thù của Tết, việc đảm bảo an toàn trong suốt hành trình dài và đông đúc là một thách thức lớn về quy trình bốc xếp và cố định hàng hóa trên xe.
4. Quản lý Phương tiện và Hành khách
Xe khách và an toàn hành khách: Việc tăng cường số lượng chuyến xe khách cần đi kèm với sự kiểm soát chặt chẽ về điều kiện kỹ thuật của phương tiện và thời gian lái xe của tài xế, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách. Tình trạng “nhồi nhét khách” hoặc tự ý tăng giá là vấn đề cần được quản lý nghiêm ngặt.Quản lý vé: Các hãng hàng không và đường sắt cần có chiến lược bán vé công bằng, minh bạch, tránh đầu cơ và tăng giá quá mức.
Để đối phó với đỉnh điểm nhu cầu này, các doanh nghiệp vận tải đã triển khai nhiều chiến lược toàn diện:
1. Nâng cấp và Tăng cường Đội tàu/Đội xe
Tận dụng tối đa công suất: Các doanh nghiệp vận tải hàng hóa tăng cường khai thác tối đa công suất của đội xe hiện có, chuyển sang làm việc 24/7 tại các tuyến đường chính.Linh hoạt thuê ngoài (Leasing/Chartering): Chủ động thuê thêm xe tải, đầu kéo, và thậm chí thuê kho bãi tạm thời để mở rộng không gian lưu trữ và trung chuyển.Xe chuyên dụng: Đầu tư hoặc thuê các loại xe chuyên dụng như xe lạnh (Reefer Truck) hoặc xe có hệ thống giảm xóc tốt để vận chuyển hàng hóa đặc biệt của Tết.
2. Ứng dụng Công nghệ Vận tải Thông minh (Smart Transportation)
Hệ thống Quản lý Vận tải (TMS): Sử dụng TMS để lên kế hoạch và điều phối tuyến đường tối ưu nhất, tránh các khu vực kẹt xe và các điểm nóng giao thông.GPS và IoT: Lắp đặt thiết bị GPS và IoT trên toàn bộ đội xe để theo dõi vị trí, tốc độ, tình trạng nhiên liệu và giờ làm việc của tài xế theo thời gian thực (Real-time Tracking). Điều này không chỉ giúp quản lý hàng hóa mà còn đảm bảo tài xế tuân thủ luật an toàn giao thông.Dự báo nhu cầu (Demand Forecasting): Sử dụng dữ liệu lớn (Big Data) từ các mùa Tết trước và từ các đối tác thương mại điện tử để dự báo chính xác nhu cầu vận chuyển theo từng khu vực, từ đó điều chỉnh phân bổ phương tiện một cách hợp lý.
3. Giải pháp Vận tải Liên phương thức (Intermodal Transport)
Đẩy mạnh Đường sắt và Đường thủy: Khuyến khích sử dụng vận tải đường sắt và đường thủy cho các tuyến đường dài và khối lượng lớn (ví dụ: vận chuyển hàng hóa từ Nam ra Bắc). Điều này giúp giảm tải cho đường bộ và giảm rủi ro do tắc nghẽn.Phối hợp chặt chẽ: Tăng cường hợp tác giữa các đơn vị vận tải, cảng hàng không, và ga tàu để tối ưu hóa thời gian chuyển đổi giữa các phương thức vận tải (First-mile và Last-mile).
4. Chính sách Nhân sự và An toàn Tuyệt đối
Chế độ đãi ngộ: Thiết lập các gói thưởng và phụ cấp hấp dẫn cho đội ngũ lái xe và nhân viên kho bãi làm việc trong dịp Tết. Tổ chức kiểm tra sức khỏe và hỗ trợ chỗ nghỉ ngơi cho tài xế đường dài.Tăng cường kiểm tra An toàn: Tổ chức kiểm tra kỹ thuật phương tiện định kỳ và đột xuất. Đảm bảo mọi hàng hóa được chằng buộc, cố định chắc chắn theo tiêu chuẩn an toàn cao nhất.
Dịch vụ vận tải dịp Tết Nguyên Đán là một kỳ thử thách bắt buộc đối với ngành Logistics Việt Nam. Việc quản lý hiệu quả một lượng hàng hóa và hành khách khổng lồ trong một khoảng thời gian ngắn đòi hỏi không chỉ nỗ lực về mặt nhân lực mà còn là sự đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và quy trình.Thành công trong mùa vận tải Tết không chỉ đảm bảo sự luân chuyển hàng hóa và sự sum họp gia đình, mà còn tạo ra tiền đề quan trọng để các doanh nghiệp vận tải tích lũy kinh nghiệm, nâng cao năng lực cạnh tranh, và tiếp tục hiện đại hóa hệ thống của mình. Những bài học về quản lý khủng hoảng, tối ưu hóa tuyến đường và nâng cao chất lượng dịch vụ trong dịp Tết sẽ trở thành tài sản quý giá, thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành vận tải trong những năm tiếp theo.
Vận chuyển thú cưng chim, cảnh đi quốc tế
Dịch vị vận chuyển mỹ phẩm từ Việt Nam về Canada